wtorek, 27 października 2009

Partyjscy konni łucznicy


W IV w. p. n. e. imperium Achemenidów znajdowało się u szczytu potęgi, podporządkowało sobie wówczas część scytyjskich szczepów zamieszkujących północno-wschodnią rubież Persji. Ludy te nazywano plemionami Partów. Nomadzi ci, koczowali od południowo-wschodniego wybrzeża Morza Kaspijskiego aż do rzeki Oxus (Amu-daria), zamieszkiwali tereny dzisiejszego północnego Iranu i południowego Turkmenistanu. Słynęli z doskonałych oddziałów konnych łuczników, sławnych dzięki legendarnym umiejętnościom strzeleckim. Ci jeźdźcy byli często werbowani do armii Achemenidów. Po śmierci Aleksandra Macedońskiego i upadku imperium perskiego, Partowie stworzyli własne i niezależne królestwo, które z czasem się przerodziło w imperium.

Partyjski konny łucznik oprócz doskonałego wierzchowca, posiadał kompozytowy łuk kawaleryjski. Mający bardzo dużą siłę naciągu, wykonany był najczęściej z kilku warstw bawolego rogu, drewna i ścięgien. Łuk ten, wraz zapasowym, był przechowywany w specjalnym futerale, będącym jednocześnie pojemnikiem na strzały. Grecy ten charakterystyczny kołczan nazywali gorytos. Odziani byli w tekstylną i bogato ornamentowaną odzież - kurtkę zwaną kaftan, luźne spodnie, oraz scytyjską czapkę lub kaptur zwany baszłykiem.

Niewątpliwą ciekawostką jest fakt, że Partowie mieli jasny kolor włosów. Lud ten na przestrzeni wieków na skutek migracji przeniósł się w okolice Morza Czarnego, aby w następnych stuleciach osiągnąć północno-wschodnie tereny Europy. Kto wie, być może w naszych żyłach płynie jedna lub dwie krople krwi owych mistrzów konia i łuku?

4 komentarze:

rrober pisze...

Jeśli mogę wtrącić krótki komentarz to Partowie za czasów Achemenidów i Partowie, który stworzyli później imperium i podporządkowali sobie m.in. Persów to prawdopodobnie dwa różne ludy.
Ten pierwszy był zbliżony bardziej do Medów (czyli dzisiejszych Kurdów) i dopiero ok. roku 238 pne (czyli za czasów Seleukidów) został podbity przez scytyjskich Parnów (spokrewnionych z Dahami, którzy występują w armii Achemenidów m.in. pod Gaugamellą). Parnowie stojący na niższym poziomie rozwoju cywilizacyjnego ulegli kulturze Partów (przyswoili sobie m.in. technikę wojenną i tak powstali partyjscy katafrakci).

Yori pisze...

Bardzo prawdopodobne. Analogicznie jak różni są Sarmaci z I-go i z XVII-go wieku :).

Cisza pisze...

Ostrzę sobie zęby na nowy numer "Ancient Warfare" poświęcony wojnom Rzymu z tymi późniejszymi Partami. Wydaje mi się, że późni Partowie nie mieli już tak często jasnych włosów, ponieważ w dużym stopniu wymieszali się z ludnością perską. Zresztą w czasach wojen z Rzymem pojęcia Pers i Part były stosowane zamiennie.

Yori pisze...

Jest dokładnie tak jak piszesz Cisza. Chętnie rzucę okiem na ten numer przy okazji :)